Komma

Iemand vroeg me eens iets te schrijven over de komma. Of ik daar misschien opvattingen over had? Hij had geen idee wanneer een komma nu wel of niet geoorloofd was of zelfs verplicht was. Niet dat ik het wel weet maar ik kan er een blog aan wagen. Nieuwe inzichten liggen altijd op de loer als je begint te schrijven. In deze eerste alinea zijn de komma’s in ieder geval met gemak vermeden.
Ik gebruik de komma om de lezer enig houvast te geven hoe een zin in elkaar zit. In de voorgaande zin had ik er bijvoorbeeld best twee kunnen zetten, maar een komma is niet altijd nodig.
Zie daar de eerste komma!
Als er twee mededelingen in een zin staan, waarin ook twee onderwerpen en gezegdes zijn te onderscheiden, dan is het gebruikelijk om met komma’s te werken. In de voorgaande zin, oplettende lezer, zitten vier van dit soort combinaties met: staan, onderscheiden, zijn en werken. Verder zijn komma’s nodig bij een bijstelling en bij een opsomming, zoals in de zin hiervoor.
Het mooist zijn komma’s die de betekenis van de zin veranderen. Iedereen kent nog wel de les over de beperkende en uitbreidende bijzin. Een beperkende bijzin: Brandweerauto’s die in Nederland rood zijn, hebben een zwaailicht. Hier staat: alleen brandweerauto’s die rood zijn, hebben een zwaailicht. Een uitbreidende bijzin: Brandweerauto’s, die in Nederland rood zijn, hebben een zwaailicht. Nu staat er: Alle brandweerauto’s hebben een zwaailicht en in Nederland zijn brandweerauto’s rood.
Het blijft dus oppassen met komma’s. In het verlangen de lezer ter wille te zijn, kan er zomaar één te veel staan. Nu de huiswerkopdracht. Plaats in de volgende zin zelf de komma’s of laat ze weg. De blog hoe goed bedoeld ook die over het schrijven zelf gaat kan op weinig applaus rekenen omdat lezers die daar niet om vragen dat zien als een vorm van interessant doen navelstaren of erger nog mierenneuken. Veel succes!