Privacy

De Amerikaanse Geheime Dienst heeft van iedere Nederlander wel een mailtje bekeken of een telefoongesprek afgeluisterd. Dus ook van mij. Maar wanneer zaten ze bij mij op de lijn? In oude films hoorde je dan een vrijwel onhoorbare droge tik, die verried dat iemand was bijgeschakeld. Ik heb nooit zo’n tik gehoord. Nog vroeger verstopte de geheim agent microfoontjes in de grote bakelieten hoorn, die je aan beide kanten kon opendraaien. Mijn telefoon heeft dat niet meer.
In dit digitale tijdperk is het simpel. De bits en bytes vliegen vrijelijk door cyberspace, zijn op elke plek te onderscheppen, te decoderen en opnieuw te beluisteren. En dat geldt natuurlijk ook voor de mail die ik verzend, de internetpagina’s die ik bezoek, de tv-programma’s die ik bekijk en zelfs de muziek die ik beluister. Het gaat via de kabel naar binnen en naar buiten, dus ze hoeven alleen maar UPC af te tappen en ze hebben half Almere in de peiling.
Ik geloof niet dat ik de afgelopen jaren ook maar iets heb geschreven of gezegd, dat de Amerikanen kan interesseren. Geen scabreuze teksten, geen louche handeltjes of clandestiene praktijken. Geen religieus fanatisme, of een extreem politiek standpunt, geen wapenleveranties of angstaanjagende video’s. Dus wat kan mij het nou schelen. Wie zich nergens voor schaamt, heeft geen privacy nodig.
Toch is dat kortzichtig. Ik heb nog enig vertrouwen in democratisch Amerika, maar stel dat het de Russen zouden zijn, of de Chinezen? Dan voelt het toch al wat onaangenamer. En waarom zouden zij niet kunnen wat de Amerikanen doen. Sterker nog: zij hoeven alleen maar de NSA af te tappen, dan hebben ze meteen het hele Westen in de peiling.
In Rusland en China hebben ze hele andere opvattingen over mensenrechten. Daar is iemand met een eigen blog al verdacht. In die context kun je de schouders niet ophalen voor de macht van de staat. Maar zijn de VS echt zo veel beter? Zij voelen zich permanent bedreigd en rechtvaardigen hun spionagewerk door de verwijzen naar de terreuraanslagen van New York, Londen en Madrid. Angst is een slechte raadgever. Zij doet verlangen naar macht. En wie jou gegevens heeft, kan ze ook manipuleren. Toch maar weer eens Kafka lezen om dat ten volle te begrijpen.