Dakloos

Een man, vrij lang, bleek getekend gezicht, in een oude grijze jas, liep de coupé in van de trein van Almere naar Rotterdam, en begon luid te spreken: “Goedemiddag, dames en heren, mag ik even uw aandacht, ik ben dakloos, ik heb geen adres en dus geen uitkering, ik wil vanavond slapen in de nachtopvang, ik heb daarvoor vier euro nodig, ik wil niet stelen, daarom vraag ik u: heeft iemand van u een paar euro voor mij?”
Ik zat met twee collega’s in twee banken tegenover elkaar en we waren in een uitgelaten stemming. Normaalgesproken reageer je op zo’n man door stoïcijns uit het raam te gaan staren, of hoogstens door een minzaam schudden met het hoofd, waardoor je laat zien dat je heus wel begrip hebt voor zijn situatie, maar dat we er natuurlijk niet aan kunnen beginnen om jan-en-alleman maar wat geld te geven.
Maar, zoals gezegd, waren we in een vrolijke bui en terwijl de rest van de coupé de bovenstaande strategie volgde, sprak ik mijn oprechte bewondering uit voor deze dakloze man: ‘Ik vind het knap dat u hier midden in de trein gaat staan en zo duidelijk kunt uitleggen waarom u geld nodig heeft.’ Terwijl ik dat zei, begreep ik dat dat ook spottend kon overkomen, maar de man trok zich daar niets van aan. Hij stond meteen hoopvol naast ons. Het was duidelijk dat deze waardering voor zijn betoog niet vrijblijvend kon zijn. Ik keek mijn collega’s aan: wat nu?
“We moeten even overleggen”, zei ik tegen de man. “Kom zo maar terug”. Hij begreep dat hij hier met echte ambtenaren van doen had. Zonder commentaar ging hij een paar meter verderop bij de glazen klapdeur staan in afwachting van het resultaat van onze vergadering. Eén collega zag de kans schoon om nu in mijn richting minzaam met het hoofd te schudden en keek vervolgens naar het plafond. De andere was resoluut: ‘Kom op, we doen het, we lappen samen die vier euro.’ We riepen de man weer bij ons en diepten de euro’s uit onze zakken. Zo werd het een anekdote en nu zelfs een blog. We hadden plezier om het voorval, maar nu ik het opschrijf voel ik alleen maar ongemak.