Belasting

De bedoeling is dat ik voor 1 april mijn belastingformulier heb ingevuld. Het stelt niet veel voor. Als ik pech heb, ben ik er een uurtje mee bezig. Er zijn geen tegoeden op geheime bankrekeningen in het buitenland. Er is een salaris en wat neveninkomsten, er is een huis, een verzekering en een schuld. Dat is alles. Vermoedelijk komt er ook bij de belastingdienst niemand aan te pas om mij te controleren. Volautomatisch gaat mijn digitale aangifte door de grote computer en de aanslag komt eruit. Er gaan geen bellen rinkelen en er zal niets oplichten op het grote dashboard van de Belastingdienst.
Wat de overheid met het geld doet, is voor mij elke dag zichtbaar. Alles waar ik gebruik van maak, is afhankelijk van mijn bijdrage: het fietspad, de straatverlichting, de stoplichten, de bibliotheek, de busbaan, het stadhuis, de sporthal; en ook waar ik geen gebruik van maak: de school, het buurthuis, het consultatiebureau, de kinderopvang en het hockeyveld. Niet alles wat de overheid doet, doet ze goed, maar over het algemeen heb ik er wel vertrouwen in.
In Griekenland is dat vertrouwen nul. De Grieken vinden dat ze zo weinig terugkrijgen van de overheid, dat ze niet bereid zijn de inkomstenbelasting af te dragen; ‘het onderwijs is slecht, de gezondheidszorg is slecht, de wegen zijn slecht, daar willen ze niet voor betalen’, aldus een hoge belastinginspecteur die overigens door zijn landgenoten met de dood werd bedreigd.
Ik denk niet dat het om de kwaliteit van de collectieve voorzieningen gaat. Het probleem is de rechtsongelijkheid. In 2013 leverde Nederland belastingadviseurs aan de Griekse overheid om te helpen zeven miljard achterstallige belasting bij de 25.000 rijkste Grieken te innen. Daar zit hem de kneep. Een Griek wil best belasting betalen, als iedereen het maar doet. De constructies die grote bedrijven kunnen verzinnen om de belasting te ontduiken, ondermijnt de algemene belastingmoraal. Dat is echt niet alleen in Griekenland zo. Wat zouden ze in de Verenigde Staten vinden van Apple, een bedrijf dat achttien miljard winst maakte in één kwartaal, maar voor de Amerikaanse fiscus doodleuk een verlies liet noteren. Dan vult niemand meer een belastingformulier in. En wie legt er dan nog een fietspad aan.