Ambtenaar

De overheid moet met argwaan worden benaderd. Zij is in de eerste plaats leedbezorger, zoals ik van Guido Rijnja heb geleerd, die in zijn proefschrift ‘Genieten van weerstand’ benadrukt dat de overheid niet veel vrienden heeft. Zij kan beter maar genieten van elk protest dat zij ontmoet, dan van de waardering die zij krijgt. Mensen verwachten veel van de overheid, maar die kan het zelden goed doen. Ze bezuinigt op de verkeerde dingen of ze is juist veel te royaal.
De werknemers van deze leedbezorger heten ambtenaren. Geen wonder dat dat een armzalige titel is. Er zijn weinig kinderen die roepen dat ze, later als ze groot zijn, ambtenaar willen worden. Wel politieagent, brandweerman of onderwijzer, (allemaal ambtenaar natuurlijk) maar geen ambtenaar. Over ambtenaren maak je grappen. Ze zijn per definitie lui, langzaam en precies. Dat is een fijn karakter voor een goede mop.
Ik was ooit eens lid van een club van voornamelijk ondernemers. Bij elke bijeenkomst maakten zij steevast grappen over ambtenaren. Liefst als ik er bij stond. Mensen kunnen er, zelfs als je het vraagt, niet mee stoppen. Het gaat vanzelf. Bij de tennisclub, bij de voetbalclub, zelfs bij mijn eigen familie, is de ambtenaar een gewild mikpunt. Als mensen mij niet kennen en alleen nog maar horen dat ik bij de gemeente werk, maken ze er al een grap over. Ze gaan er van uit dat ik daar tegen moet kunnen, net als een Chinees tegen de grappen van Gordon moet kunnen. Het is ook niet zo ingewikkeld een slechte grap te negeren of een beetje mee te lachen, tenzij je stressvol, moe en prikkelbaar bent. Dan wil het nog wel eens tegenvallen.
Ik begrijp het wel. De overheid is een noodzakelijk kwaad. Ze is er om de zaken te regelen die mensen zelf niet kunnen of willen regelen. Een ambtenaar valt je lastig met regels, die je in de eerste plaats voor een ander had verzonnen. Hij hoeft niet op een populariteitsprijs te rekenen. Ik werk bij een leedbezorger. Van uw belastingcenten. Ook dat nog!