Familieopstelling

We zitten met vijftien mensen in een grote kring. De begeleidster vraagt aan Simone waar ze het over wil hebben. Simone vertelt dat haar man een tijdje geleden een herseninfarct heeft gehad en dat haar relatie sindsdien is veranderd. Ze weet niet wat ze ermee aan moet. De begeleidster vraagt haar drie mensen te kiezen. Iemand voor zichzelf, iemand voor haar man en iemand die ‘de ziel van de relatie’ representeert. Simone kiest Sabine als haar representant. Ze kiest Mark als de ziel. En ze kiest mij als haar man.
We stellen ons op. We drentelen wat in de ruimte op zoek naar de juiste verhouding. Uiteindelijk eindig ik op anderhalve meter van mijn vrouw. Ze kijkt langs me heen naar een punt in de verte. Tranen stromen over haar wangen. Ik wil haar troosten, maar ik sta aan de grond genageld. Ik voel me afhankelijk van haar en ik voel dat ik haar gijzel met mijn afhankelijkheid. Ondertussen loopt de ziel van onze relatie in cirkels om ons heen met een kwade onrustige blik op ons gericht. ‘Wat gebeurt er?’, vraagt de begeleidster. ‘De geest is uit de fles’, roep ik. ‘Een beetje meer respect, alsjeblieft’, roept de ziel van de relatie, ‘ik voel me niet serieus genomen.’ En ondertussen huilt mijn vrouw. En zij niet alleen. Ook de originele Simone huilt nu.
De begeleidster neemt haar bij de hand en loopt met haar naar de ziel. ‘Vraag wat hij wil’, zegt ze. Simone kijkt angstig naar hem op en herhaalt de vraag. ‘Ik wil dat het weer goed komt’, antwoordt hij. Ze neemt hem bij de hand en samen lopen ze naar mij, haar man. Halverwege blijft de ziel van de relatie staan: ‘Hij moet er ook wat voor doen’, zegt hij en hij kijkt me uitdagend aan. Ik kan niet anders dan naar hem toegaan en ik grijp zijn uitgestoken hand. Nu sta ik oog in oog met Simone, ieder aan de hand van de ziel van onze relatie. ‘Soms word ik zo boos op je’, zegt ze met een snik in haar stem. Ik breek onder al dat verdriet. Mijn stem is niet meer dan een zacht gefluister: ‘Zelfs als je boos bent, hou ik van jou’, zeg ik ergens uit de grond van mijn hart en ik voel hoe de tranen over mijn wangen lopen. ‘Ja, dat maakt het zo moeilijk’, zegt ze met een glimlach van herkenning. Het wonder van de familieopstelling heeft zich voltrokken.