Alleen

‘Ik ben maar alleen’, zei de man in de volle trein toen ik vroeg of ik naast hem mocht zitten. Hij zei niet ‘maar natuurlijk’, of ‘gaat u gang’, wat ik gezegd zou hebben. Zijn intonatie was routineus en het was ook geen uitnodiging om door te vragen. Dat maakte mij niet uit, want ik was in een opgewekte stemming: ‘Alleen maar niet eenzaam, mag ik hopen?’
De man (klein van stuk, Indonesische komaf, grijs stekelhaar, tegen de vijftig) gaf ook nog antwoord. ‘Ik ben graag alleen. Ik kan mezelf prima vermaken.’ Ik ging naast hem zitten met mijn tas op schoot, zonder het gesprek te onderbreken: ‘Maar eenzaam bent u dus niet?’ Nu had hij kunnen besluiten met ‘nee hoor, maakt u zich geen zorgen’ om daarna demonstratief uit het raam te gaan kijken, maar hij sprak verder.
‘Ik ben het gewend’, zei hij, ‘vandaag heb ik een vrije dag en reis ik van Groningen naar Amsterdam en weer terug. Ik zit graag in de trein.’ Ik wachtte af, want ik voelde wel aan dat hij nog meer ging vertellen.
‘Ik weet niet beter’, vervolgde hij. ‘Al mijn broers en zussen zijn veel ouder dan ik. Ik ben de jongste, een nakomertje. Zij zijn allemaal vlot getrouwd en ik was alleen. Ik weet nog dat ik ooit, ik was niet ouder dan achttien, misschien negentien, dat ik op Eerste Kerstdag mijn beste pak aantrok en vanuit Groningen de trein naar Maastricht nam. Ik had een mooi strikje voor en mijn schoenen waren gepoetst. De mensen in de trein keken naar me en vroegen waar ik naar toe ging. Ik heb een Kerstdiner, zei ik dan. Maar dat was natuurlijk niet zo. Ik liep een rondje door Maastricht, dronk ergens een appelsap, en nam de trein weer terug.’
Daarna zweeg de man en ik liet het verhaal op mij inwerken. De stilte duurde al gauw iets te lang om nog met goed fatsoen een nieuwe vraag te stellen. Zwijgend reisden we verder van Amsterdam naar Almere Centrum, waar hij overstapte op de trein naar Groningen. ‘Goede reis’, zei ik nog. Meer kon ik niet verzinnen.